To nie jest prawdziwy Moniuszko! To Moniuszko zafałszowany – powtarza Stanisław Rybarczyk, który od 2012 jest dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie-Zdroju. Maestro Rybarczyk stara się odfałszować utwory Stanisława Moniuszki, by festiwalowa publiczność usłyszała to, co kompozytor naprawdę stworzył. Pod naszym patronatem

– Po wojnie uznano Stanisława Moniuszkę za niezbyt dobrego kompozytora i wielu jego interpretatorów uważało, że ma prawo „poprawiać” partytury mistrza. Dlatego, przez wiele lat nie słyszeliśmy prawdziwego Moniuszki, nie znamy jego dzieł takimi, jakie je stworzył – mówił Stanisław Rybarczyk podczas konferencji prasowej zapowiadającej tegoroczny Międzynarodowy Festiwal Moniuszkowski w Kudowie-Zdroju.

Festiwal odbędzie się w dniach 22-25 sierpnia. Będzie wprowadzał nas w wielki jubileusz 200 -lecia urodzin Stanisława Moniuszki, które świętujemy już w 2019 roku.

Ponad pół wieku festiwalu w Kudowie

To już 56. festiwal. Po raz pierwszy odbył się 15 lipca 1962 roku, w dziewięćdziesiątą rocznicę śmierci Ojca Opery Narodowej. Festiwal prezentował arie i pieśni Stanisława Moniuszki w wykonaniu artystów warszawskiego Teatru Wielkiego, orkiestry i chóru pod dyrekcją Władysława Skoraczewskiego, który objął kierownictwo artystyczne wydarzenia. Pracami komitetu organizacyjnego kierował Wacław Kaniewski, drugi z twórców festiwalu.
W następnym roku Festiwal Moniuszkowski otwarto „Halką” w wykonaniu Opery Wrocławskiej. Od tego wydarzenia spektakle operowe na stałe zagościły w programach kudowskiego festiwalu. Wystawiano inscenizację oper Moniuszki (Halka, Straszny Dwór, Flis, Paria, Verbum nobile) jak również działa Verdiego, Mozarta, Donizettiego, Żeleńskiego, Smetany, Bizeta i innych.
Po Władysławie Skoraczewskim funkcję dyrektora artystycznego pełnili ludzie związani z Dolnośląskim Towarzystwem Muzycznym m.in. Leon Hanek, Ludwik Mika, Ewa Kofin, Zbigniew Goncerzewicz, Jerzy Filc. W 1978 roku dyrektorem artystycznym została Maria Fołtyn, wybitna polska śpiewaczka i reżyser operowy. Dzięki jej zaangażowaniu festiwal stał się całotygodniową prezentacją artystyczną, operowo- baletową, z udziałem najwybitniejszych polskich artystów. Maria Fołtyn stała na czele kudowskiego festiwalu przez 20 lat, przeobrażając go w renomowane, międzynarodowe wydarzenie, podczas którego występowali artyści z całego świata, m.in. Kuby i Japonii. – Szukaliśmy też innych muzycznych przetworzeń kompozycji Moniuszko, organizując show w 1980 roku… Do dziś słyszę „Prząśniczkę” Ireny Santor, „Czaty” Grechuty i satyryczne interpretacje arii z „Halki” Danuty Rinn. Występowali również aktorzy: Pawlicka, Kolberger, Olbrychski, Neherbecka – wspominała Maria Fołtyn.

Kryzys zamieniony w sukces

Z początkiem lat dziewięćdziesiątych XX w. festiwal dotknął kryzys. Zapaść finansowa spowodowała, że święto Stanisława Moniuszko z roku na rok miało coraz skromniejszą formę, ponieważ na ambitny program brakowało środków finansowych.
W 1999 roku przed XXXVIII edycją festiwalu dyrekcję artystyczną zaproponowano Sławomirowi Pietrasowi, dyrektorowi wielu scen operowych w Polsce. Wprowadził on do repertuaru turnieje koncertowe tenorów, które gromadziły największych polskich śpiewaków.
Organizowany przez Moniuszkowskie Towarzystwo Kulturalne festiwal w ciągu ponad pięćdziesięciu lat działalności stał się jednym z najważniejszych polskich wydarzeń muzycznych, prezentując twórczość wielkiego polskiego kompozytora, Stanisława Moniuszki.

Gospel i Moniuszko po francusku?

W czasie czterech sierpniowych festiwalowych dni w najpiękniejszych miejscach Kudowy: w Teatrze Zdrojowym, Teatrze pod Blachą, Sali Koncertowej w Pijalni Wód Mineralnych, Parku Zdrojowym, na balkonie Sanatorium „Polonia”, a także w kudowskich kościołach, wystąpi kilkuset śpiewaków i muzyków z Polski i zagranicy. Będziemy mogli usłyszeć jedną z najwybitniejszych polskich śpiewaczek – Jadwigę Rappe. Wystąpią także znakomici laureaci warszawskiego Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. St. Moniuszki – Jury Horodecki z Białorusi i Joanna Zawartko.

Po zeszłorocznej kudowskiej premierze „Nowego Don Kiszota” Moniuszki i Fredry, która okazała się być pierwszym w historii wykonaniem tej krotochwili, czeka nas kolejna, tym razem operetki „Karmaniol” Stanisława Moniuszki do libretta Oskara Milewskiego, w reżyserii Roberto Skolmowskiego, pod kierownictwem muzycznym Stanisława Rybarczyka.

„Karamaniol” to jedna z młodzieńczych operetek Moniuszki, których nie zobaczymy na deskach polskich teatrów muzycznych. Moniuszki w naszym kraju prawie się nie wystawia – chapeau bas dla Stanisława Rybarczyka i Roberto Skolmowskiego za trud w przywróceniu tego dzieła publiczności.

Podczas Koncertu Inauguracyjnego wykonane zostaną fragmenty oper Moniuszki, m.in. „Halki” i „Strasznego dworu” w interpretacji solistów, chóru i orkiestry Opery Wrocławskiej pod dyrekcją Wojciecha Rajskiego. Usłyszymy także drugą odsłonę Pieśni St. Moniuszki w tłumaczeniach na języki: francuski, niemiecki i rosyjski, w autorskiej koncepcji Emiliana Madeya.
Odbędzie się koncert utworów religijnych St. Moniuszki w wykonaniu artystów białoruskich, koncerty kameralne, koncerty promujące młodych artystów.
Na finał festiwalu zapraszamy w imieniu zespołu Spirituals Singers Band, który w tym roku świętuje 40-lecie istnienia. Gospelowy Moniuszko? Musicie to usłyszeć!

PROGRAM

22 sierpnia (środa)

godz. 12:00, Balkon Teatru Zdrojowego
Hejnał Festiwalowy

godz. 12:05, Balkon Sanatorium „Polonia”
Recital wokalny
Jędrzej Tomczyk  – tenor
Piotr Łukaszczyk  – fortepian

 W programie m. in. utwory St. Moniuszki (1819-1872) , F. Chopina (1810-1849) ,
G. Verdiego (1813-1901), J. Straussa (1825-1899)

godz. 15:00, Park Zdrojowy – Muszla koncertowa
Impreza towarzysząca
Zespół „Hejszowina”/Kudowa-Zdrój/
Maciej Kieres – kierownictwo artystyczne

 W programie m.in. Pieśni St. Moniuszki

godz. 16:30, Pijalnia – Sala koncertowa
Spotkanie ze Sviatleną Niemahaj /Białoruś/, muzykolożką i badaczką życia i dorobku kompozytorskiego Stanisława Moniuszki

Prowadzi Piotr Nędzyński

godz. 19:00, Teatr Pod Blachą
Koncert Inauguracyjny
Gwiazda wieczoru – Jury Hodorecki /Białoruś/ – tenor

Joanna Zawartko – sopran /Halka, Hrabina/
Hanna Sosnowska – sopran /Zofia, Hanna/
Jury Horodecki /Białoruś/ – tenor /Jontek, Stefan/
Jacek Jaskuła – baryton /Janusz/
Tomasz Rudnicki – bas-baryton /Stolnik, Miecznik/
Andrzej Zborowski – baryton /Dziemba/
Chór i Orkiestra Opery Wrocławskiej
Wojciech Rajski – dyrygent
Piotr Nędzyński – Prowadzenie koncertu

W programie m. in. fragmenty z oper „Halka” i „Straszny dwór” St. Moniuszki

23 sierpnia (czwartek)

godz. 12:00, Balkon Teatru Zdrojowego
Hejnał Festiwalowy

godz. 12:05, Teatr Zdrojowy
Koncert Południowy
„Pieśni, duety i ballady Stanisława Moniuszki” w wykonaniu studentów i absolwentów Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie

Jolanta Pszczółkowska-Pawlik – opieka artystyczna

Elwira Janasik – mezzosopran
Karolina Róża Kowalczyk – sopran
Katarzyna Szymkowiak – mezzosopran
Andrzej Lenart –baryton
Alexander Marev – tenor
Jolanta Pszczółkowska-Pawlik – fortepian

godz. 14:30, Muszla koncertowa

Impreza towarzysząca. Koncert uczestników Rodzinnego Obozu Artystycznego Kudowa 2018
Szkoła Podstawowa nr 4 im. J. Brzechwy w Swarzędzu Stowarzyszenie na Rzecz Osób Utalentowanych „Galiarda” w Poznaniu

W programie m. in. utwory St. Moniuszki

godz. 15:30, Pijalnia – Sala koncertowa
Wykład dra Grzegorza Zieziuli /Instytut Sztuki PAN/ – Młody Moniuszko, jakiego nie znamy: „Karmaniol”, komedio-opera podszyta nostalgią za epoką napoleońską   

godz. 17:00, Kościół św. Katarzyny, ul. Kościelna
Koncert Kameralny

„Do  Ciebie,  Panie”
Jury Horodecki /Białoruś/ – tenor
Sviatlena Niemahaj / Białoruś/ – organy                                    

W programie kompozycje religijne St. Moniuszki

godz. 20:00, Teatr Pod Blachą
TRZY  SOPRANY  I  TRZEJ  TENORZY
ŚPIEWAJĄ  MONIUSZKĘ  I  NIE  TYLKO…
Joanna Horodko –sopran
Magdalena Stefaniak – sopran
Agnieszka Sokolnicka – sopran
Marek Szymański – tenor
Karol Bochański – tenor
Bartłomiej Szczeszek – tenor
Marcin Dęga – fortepian

W programie m. in. kompozycje St. Moniuszki, G. Verdiego (1813-1901), R. Leoncavalla (1857-1919 ), G. Pucciniego (1858-1924), F. Lehara (1870-1948), I. Kalmana (1882-1953, R. Stolza (1880-1975)

24 sierpnia (piątek)

godz. 12:00, Balkon Teatru Zdrojowego
Hejnał Festiwalowy

godz. 15:00, Muszla Koncertowa
Impreza towarzysząca. Koncert uczestników Rodzinnego Obozu Artystycznego Kudowa 2018
Szkoła Podstawowa nr 4 im. J. Brzechwy w Swarzędzu
Stowarzyszenie na Rzecz Osób Utalentowanych „Galiarda” w Poznaniu

W programie m. in. utwory St. Moniuszki

godz. 17:00, Kościół św. Bartłomieja , ul. Stanisława Moniuszki
Koncert Chóralny
Chór Sta Allegro /Kudowa-Zdrój/
Robert Wajler – dyrygent

W programie utwory m. in. St. Moniuszki

godz. 20:00, Teatr Pod Blachą

Karmaniol albo Francuzi lubią żartować

Komedia – Opera
We dwóch aktach
Z Vodevillu P.P Thiaulon, de Torges i Jaime
przez
Oskara Milewskiego
Wierszem i Prozą napisana

Z Muzyką
Stanisława Moniuszki

Premiera w wersji urtekstowej

Opracowanie i rekonstrukcja oryginalnej partytury
Maciej Prochaska

Rekonstrukcja libretta i dramaturgii
Roberto Skolmowski

Kierownictwo Muzyczne
Stanisław Rybarczyk

Inscenizacja i reżyseria Roberto Skolmowski
Choreografia Elżbieta Lejman
Kostiumy   Monika Wodarz
Multimedia Wojciech Hejno
Korepetytor  Anna Snelewska
Orkiestra Festiwalowa
Dyryguje Stanisław Rybarczyk

Występują:

Sebastian Mach – Karmaniol
Agata Chodorek – Rozella
Anna Grycan – Markietanka Katarzyna
Szymon Gąsiorowski – Pułkownik
Mikołaj Bońkowski – Sierżant Loro
Julian Skrzymowski – Mikeli
Urszula Milewska – Szpieg austriacki
Maciej Łykowski – Oficer austriacki
Paweł Frasz – Oficer francuski
Marek Belko – Major
Katarzyna Radoń  – Markietanka
Tomasz Radziszewski – żołnierz
Bartosz Nowak – żołnierz
Aleksander Kaczuk – Jagielnik – żołnierz
Oraz Wieśniaczki i Wieśniacy

Spektakl powstał jako koprodukcja Międzynarodowego Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie – Zdroju i Towarzystwa Teatralnego we Wrocławiu

Przy współpracy Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu i Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego

Produkcja została sfinansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowego Centrum Kultury, Miasta Kudowa – Zdrój i innych

25 sierpnia (sobota)

godz. 11:00, Park Zdrojowy – Muszla koncertowa
Koncert Promenadowy

Młodzieżowa Orkiestra Dęta
Szkoły Artystycznej z Hronova /Czechy/
Milos Meier – dyrygent

godz. 12:00, Balkon Teatru Zdrojowego
Hejnał Festiwalowy

godz. 15:00
Korowód Moniuszkowski
z udziałem:
Mażoretek z Nachodu /Czechy/
Młodzieżowej Orkiestry Dętej
Szkoły Artystycznej z Hronova /Czechy/
Milos Meier – dyrygent

oraz Stanisława Moniuszki

godz. 16:30, Teatr Zdrojowy

Koncert Pieśni Stanisława Moniuszki do wierszy polskich poetów A. Mickiewicza, W. Syrokomli, J. Czeczota, P. Maszyńskiego, J.I. Kraszewskiego, J. Zachariasiewicza w tłumaczeniach na języki: rosyjski /W. Bieniediktow/, francuski /A. des Essarts/ i niemiecki /C. von Blankensee/
Jadwiga Rappe – alt
Michał Janicki – baryton
Emilian Madey – fortepian, autor koncepcji artystycznej, pomysłodawca

godz. 20:00, Teatr Pod Blachą
Koncert  Finałowy

MONIUSZKO  &  GOSPEL
SPIRITUALS  SINGERS  BAND /Wrocław/

Koncert w roku jubileuszowym 40-lecia działalności artystycznej zespołu