Jak co roku o tej porze naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zaglądają do jednej z największych w świecie sypialni nietoperzy w rejonie Międzyrzecza. W ten weekend (11-12 stycznia br.) eksperci z UPr., wspomagani przez kolegów z różnych stron świata, liczyć będą zimujące w podziemnych fortyfikacjach nietoperze.
Chiropterolodzy (czyli badacze nietoperzy) robią to już od 1999 roku, co pozwala monitorować sytuację tych pożytecznych latających ssaków. W tym roku ważnym celem badaczy jest sprawdzenie, jak ocieplenie klimatu wpływa na nietoperze. Przypomnijmy, że w międzyrzeckim rezerwacie zimuje każdego roku około 40 tysięcy tych ssaków, reprezentujących 10-12 gatunków, które zlatują tu na zimę z terenów całej Europy.
Na czele 70-osobowej grupy badaczy stoi dr Tomasz Kokurewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (uczelnia jest liderem dużego międzynarodowego projektu badawczego).
Liczenie nietoperzy rozpoczyna się o godz. 6:00 i będzie prowadzone w dziewięciu częściach (sekcjach) podziemi. 12 stycznia odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa, w której udział wezmą badacze z wielu krajów Europy.
Cel liczenia
Globalne ocieplenie klimatu stwarza nowe zagrożenia dla przyrody, w tym dla nietoperzy, których badaniami zajmujemy się od 1999 r. w ramach międzynarodowego programu badawczego koordynowanego przez Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Nietoperze są chronione i pożyteczne i muszą się z tym problemem zmierzyć z naszą pomocą lub bez niej.
Podobnie jak w ubiegłym roku tematem wiodącym liczenia jest wpływ globalnego ocieplenia klimatu na przyrodę, w szczególności na nietoperze.
Liczba osób liczących nietoperze 11 stycznia 2020 r. będzie taka sama jak w ubiegłym roku (70 osób). W liczeniu wezmą udział chiropterolodzy z 12 krajów, w tym po raz drugi z dwóch spoza Unii Europejskiej tj. Bośni i Hercegowiny i Serbii. Na liczenie przyjadą chiropterolodzy (badacze nietoperzy) z następujących krajów: Polska, Niemcy, Wielka Brytania, Belgia, Holandia, Szwecja, Irlandia, Hiszpania, Portugalia, Słowacja, Serbia i Czarnogóra. Z Polski najliczniejszą grupę będą stanowili chiropterolodzy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
Poza wsparciem merytorycznym i organizacyjnym Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu w organizacji liczenia będzie pomagało Towarzystwo Ochrony Przyrody „NIETOPEREK” – pozarządowa organizacja non-profit założona przez chiropterologów i miłośników nietoperzy z Wrocławia w celu wspomagania badań i ochrony nietoperzy w tym unikatowym miejscu. Towarzystwo Ochrony Przyrody „NIETOPEREK” dzięki wsparciu sponsorów zapewniło większość środków finansowych na organizację liczenia.
Sponsorami liczenia są:
- ZOO Wrocław
- Fundacja ZOO Wrocław „DODO”
- Firma „ECOTONE” z Gdańska
- Arbeitskreis Fledermäuse Sachsen-Anhalt e.V. (Saksonia_Anhalt, Niemcy)
Na liczenie przyjadą też chiropterolodzy z Uniwersytetu Szczecińskiego, Instytutu Badawczego Leśnictwa i Instytutu Badania Ssaków PAN w Białowieży.
Zimowa kolonia nietoperzy zamieszkująca podziemia Centralnego Odcinka Frontu Umocnionego Łuku Odry i Warty jest doskonale znana badaczom nietoperzy z Unii Europejskiej, a prowadzone tam co roku liczenia są wspólnym międzynarodowym przedsięwzięciem badawczym.
Wieloletnie badania prowadzone wspólnie z chiropterologami (zoologami zajmującymi się badaniem nietoperzy) z Niemiec (Dr. Urlich Zöphel & Dipl. Biol. Dagmar Brockmann, Fledermausmarkierungszentrale, Dresden) wykazały, że nietoperze przylatują do podziemi na obszarze Natura 2000 „Nietoperek” z ogromnego obszaru Nizin Środkowoeuropejskich, o powierzchni co najmniej 17 000 km kw. Maksymalne długości przelotów nietoperzy osiągają 260 km, co najlepiej świadczy o znaczeniu podziemi dla zimowania tych ssaków. Z tego powodu ich ochrona na obszarze Natura 2000 „Nietoperek” ma międzynarodowe znaczenie, a jej skuteczność wpływa na liczebność nietoperzy na dużym obszarze Europy Środkowej.