29 września 2018 roku w Sali Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy wręczono Nagrodę Kulturalną Śląska. Tegorocznymi laureatami są Andrzej Kosendiak, dyrektor Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu, a także historyk Joachim Bahlcke oraz Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej.
Andrzej Kosendiak / fot. Łukasz Rajchert
Andrzej Kosendiak jako artysta, pedagog i menedżer kultury należy do najważniejszych postaci polskiego życia muzycznego. W swoim rodzinnym Wrocławiu stworzył Narodowe Forum Muzyki – instytucję kulturalną znaną w świecie artystycznym całej Europy.
Od początku swojej kariery zawodowej uczestniczy w rozwoju systemu edukacji i promocji życia muzycznego na terenie Dolnego Śląska, Polski i Europy.
Uroczystość wręczenia Nagrody Kulturalnej Śląska, prestiżowego wyróżnienia przyznawanego za pielęgnowanie i rozwijanie śląskiego dziedzictwa, już po raz drugi odbyła się w Legnicy – z uwagi na wielki wkład tego miasta w kulturalne, naukowe i artystyczne dzieje niemieckiego i polskiego Śląska. Została zorganizowana przez samorząd Dolnego Śląska, kraj związkowy Dolnej Saksonii i miasto Legnicę. Nagrody wręczali Tadeusz Samborski, członek zarządu województwa dolnośląskiego oraz Boris Pistorius, minister spraw wewnętrznych kraju związkowego Dolna Saksonia.
Nagrodę Kulturalną Śląska kraj związkowy Dolnej Saksonii przyznaje od 1977 roku. W pierwotnym założeniu miała ona symbolizować związek Dolnej Saksonii ze Śląskiem. Jej laureatami byli niemieccy twórcy kultury, którzy albo pochodzili ze Śląska, albo odwoływali się w swojej twórczości do jego dziedzictwa.
Od 1991 roku rząd Dolnej Saksonii, kierując się ideą porozumienia i pojednania między Niemcami i Polakami, zmienił formułę nagrody. Za cel przyjął wspieranie wspólnego pielęgnowania i rozwijania śląskiego dziedzictwa kulturowego oraz twórczości kulturalnej Ślązaków. Od tamtej pory nagrodą wyróżnia się twórców polskich i niemieckich za wybitne osiągnięcia w dziedzinie literatury, muzyki i sztuk plastycznych. Nagroda może być także przyznawana za szczególne zasługi na polu utrzymywania, rozwijania i propagowania śląskiego dorobku kulturowego.
W ubiegłym dziesięcioleciu zmieniono formułę przedsięwzięcia. Przekształciło się ono w forum polsko-niemieckie, którego celem jest pielęgnowanie wspólnego dziedzictwa kulturowego. Stało się tym samym ważnym elementem pojednania pomiędzy Polską i Niemcami.
W porozumieniu z 1993 roku o wzajemnej współpracy między krajem Dolnej Saksonii a ówczesnym województwem wrocławskim ustalono, że od 1994 roku nagroda będzie wręczana na przemian w Niemczech i w Polsce. Wpisała się ona w kalendarz wzajemnych działań w sferze kultury.
Polskimi laureatami Nagrody Kulturalnej Śląska byli między innymi Tadeusz Różewicz, Henryk Mikołaj Górecki, Urszula Kozioł, Henryk Tomaszewski, Feliks Przybylak, Stefan Arczyński, Kazimierz Kutz, Wojciech Kilar, Tadeusz Strugała, Maciej Łagiewski, Eugeniusz Get-Stankiewicz, Jan Jakub Kolski, Krzesława Maliszewska, abp Alfons Nossol, Franciszek Pieczka, prof. Norbert Honsza, Olga Tokarczuk, Paweł Mykietyn, prof. Józef Hałas, prof. Jan Harasimowicz, prof. Małgorzata Dajewska, prof. Jan Miodek oraz Andrzej Niedzielenko.